Balıkesir Folkloru sitesi Balıkesir Yöresi Halkbilimcisi ve Araştırmacısı Doç. Dr. Berkan Karagöz tarafından kurulmuş ve başta Balıkesir halkı olmak üzere bu alana ilgi duyanlar için oluşturulmuş bir kamu hizmetidir. Sitenin tüm kuruluş ve yayınlanma maliyetleri kendisi tarafından karşılanmıştır.
Sitenin içeriğinin büyük kısmı Balıkesir Yöresi Halkbilimcisi ve Araştırmacısı Oğuz Kaplan ve Rafet Topalak hocalarımızın çalışmalarından oluşturulmuştur.
Sitenin hazırlanmasında Balıkesir’le ilgili kaynakların büyük çoğuna ulaşılmış, tüm literatür taranmış ve bu site tasarlanarak geleceğe bir miras bırakılmak istenmiştir. Böyle bir sitenin ortaya çıkması 20 senelik bir araştırma sürecinin meyvesidir.
Sitenin logosu, Erdoğan Güngören’in meşhur Balıkesir zeybeği logosuna Yağcıbedir motiflerine atfen yöresel motifler eklenerek oluşturulmuştur.
Önemli Duyuru
Berkan Karagöz’ün Balıkesir Yöresi Halk Oyunları adlı kitap çalışması yayımlanmıştır.
Kitap sitelerinden temin edebilirsiniz.
Karesi Beyliği’nden diğer bir deyişle, 720 yıllık bir tarihten süzülüp gelen ve Balıkesir halkının zerafetinin ve güzellik anlayışının bir yansıması olan Balıkesir yöresi halk oyunları, titizlikle korumamız ve yaşatmamız gereken mevzuların başında gelmektedir. Bu kitap, bilinip tanınandan çok daha görkemli bir zenginliğe sahip olan Balıkesir yöresi halk oyunları hakkında 1930’lu yıllardan bu yana yapılanları anlatmak, başta Balıkesir halkı olmak üzere geniş halk kitlelerini Balıkesir yöresi halk oyunlarının varlığından haberdar etmek ve onlara Balıkesir yöresi halk oyunlarını tanıtmak için yazılmıştır. 1930’lu yıllardan beri oluşan dağınık bir literatürü toparlamak, analiz etmek ve gelecek kuşaklara doğru ve bilimsel bir kaynak bırakmak bu çalışmanın amacıdır. Ayrıca yöremiz farklı tavırda kadın ve erkek oyunlarına sahip olduğundan, kültürel zenginliğini ortaya koymak bu çalışmanın ikinci amacıdır. Gerçekten de, bir ilde farklı tavırlı oyunların bulunması, Türkiye’de nadir rastlanan bir durumdur.
Taradığımız Kaynaklar
Giyim:
Altuntaş, Yener, Şahin Yüksel ve Kahveci Mücella, Balıkesir İli Halk Oyunları Kıyafetleri Teknik Çizimleri, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Yayın No: 2416, 2000.
Daryal, Semiha. Sındırgı Kazası Monografyası. Yayınlanmamış Bitirme Tezi, İstanbul, 1969.
Erden, Attila. Anadolu Giysi Kültürü, Ankara: Dumat Ofset, 1998.
Erden, Z. Bilge, Şenol Ahmet, Tezsever Sunay, Kartal Gülizar, Türk Halkoyunları Giysileri, Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Okuliçi Beden Eğitimi Spor ve İzcilik Dairesi Başkanlığı Yayını, Milli Eğitim Basım Evi, 1999, s. 81-85.
Ersöz, Binnaz. Edremit Kazası Monografyası. Yayınlanmamış Bitirme Tezi, İstanbul, 1969.
Hacıyakupoğlu, Funda. Balıkesir İli, Edremit İlçesi, Mehmet Alan Köyü Geleneksel Kadın Giyimi, Türk Musikisi Devlet Konservatuarı, Türk Halk Oyunları Bölümü, 2000, http://www.kutuphane.itu.edu.tr/ (İlknur Demirbağ)
Kahveci, Mücella. Sındırgı Yöresinde Kaybolmakta Olan Geleneksel Kadın ve Erkek Kıyafetleri, Kültür Bakanlığı Halk Kültürünü Araştırma Dairesi Yayınları: 163, Türk Halk Kültüründen Derlemeler, Feryal Matbaacılık, Ankara, 1991, s. 51-62.
Kahveci, Mücella. Halk Oyunları Kıyafetleri Teknik Çizimleri Projesi Çerçevesinde “Balıkesir İli Kadın ve Erkek Kıyafetleri”, Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Seminer, Kongre Bildirileri Dizisi: 45, I. Türk Halk Kültürü Araştırma Sonuçları Sempozyum Bildirileri I, 1994, s. 228-235.
Kaplan, Oğuz. Balıkesir Yöresel Halk Oyunları Giysileri (1. Bölüm), Önce Körfez Gazetesi, 16 Mart 2015.
Kaplan, Oğuz. Balıkesir Yöresel Halk Oyunları Giysileri (2. Bölüm), Önce Körfez Gazetesi, 24 Mart 2015.
Kaplan, Oğuz. Balıkesir Yöresel Halk Oyunları Giysileri (3. Bölüm), Önce Körfez Gazetesi, 5 Nisan 2015.
Karagöz, Berkan. Balıkesir’in Yöresel Kadın Kıyafetleri, Balıkesir Bülteni, Mayıs 2016, s. 40-43.
Koç, Elif. Balıkesir İli Edremit İlçesi, Tahtakuşlar Köyü Geleneksel Kadın Giysileri, Türk Musikisi Devlet Konservatuarı, Türk Halk Oyunları Bölümü, 2001, http://www.kutuphane.itu.edu.tr/ (İlknur Demirbağ)
Kök, Özge. Balıkesir Tahtakuşlar Köyü Kadın Başlıkları, Türk Musikisi Devlet Konservatuarı, Türk Halk Oyunları Bölümü, 2010, http://www.kutuphane.itu.edu.tr/ (İlknur Demirbağ)
Özağaç, Gülnur, Manav Kadın Giyimi Arşivi.
Özer, Kemal. Balıkesir, Etnoğrafya Bölümü (tarih belirtilmemiş).
Özer, Kemal. Balıkesir’de Kıstı Altını ve Giyimi, Türk Folklor Araştırmaları 10.c, 205. sayı, 1966., S. 4160.
Sürür, Ayten. Ege Bölgesi Kadın Kıyafetleri, Ak Yayınları Türk Süsleme Sanatları Serisi: 7, 1983.
Şahin, Fatih. Balıkesir Edremit İlçesi Hacıaslanlar Köyü Tahtacı Kadın Giysileri, Türk Musikisi Devlet Konservatuarı, Türk Halk Oyunları Bölümü, 2011, http://www.kutuphane.itu.edu.tr/ (İlknur Demirbağ)
Şenol, Sevgi. Balıkesir Boncuk Oyaları, İstanbul, 2003.
Tansuğ, Sabiha. Türkmen Giyimi, Ak Yayınları Türk Süsleme Sanatları Serisi: 9, 1985.
Toraman, Seçil. Balıkesir ve Çevresinde Kullanılan Kadın Başlarından Örnekler, Türk Musikisi Devlet Konservatuarı, Türk Halk Oyunları Bölümü, 1999, http://www.kutuphane.itu.edu.tr/ (İlknur Demirbağ)
T.C. Balıkesir Valiliği Yöresel Giysi Defilesi, 2009 (Kaplan, Oğuz ve Topalak Rafet öncülüğünde.)
T.C.Balıkesir Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Yöresel Giysiler Çalışması, 2008.
Ünal, Ömer Kayalar (Gaylar) Köyü, Balıkesir, 2010.
Yeşil, Hülya. Balıkesir İli Türkali Köyü Halkbilim Ürünlerinin Derlenmesi ve Değerlendirilmesi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, 2001.
Oyun:
And, Metin. Türk Köylü Dansları, İzlem Yayınları, 1964.
Ataman, Sadi Yaver. 100 Türk Halk Oyunu, İstanbul, 1975.
Atlı, Sagıp. Somut Olmayan Kültürel Mirasa Bir Örnek: Balıkesir Pamukçu Erfene Sohbet Toplantıları, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 40, Ekim 2015, s. 7-25.
Ayral, Alparslan. Balıkesir Folkloru, Yayınlanmamış Çalışma (tarih belirtilmemiş).
Balcan, Talip. Bengi, Balıkesirliler Dergisi, 28 Mart 1970, Sayı: 3, s. 149-150.
Balıkesir Bir Kentin Kimliği, 1997.
Balıkesir Kültür ve Turizm Dergisi, Balıkesir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Sayı: 3, Aralık 2014.
Çakır, Ahmet. Halk Oyunlarımızın Adları, 1982.
Çiçek, Ali Nazmi. Balıkesir Yöresi Oyun Derleme Notları. (Faruk Ergelen Koleksiyonu)
Dayı, Gülden. Balıkesir İli Şamlı İlçesine Bağlı Ilıca ve Hisaralan Köyü, Bitirme Tezi, 1990.
Demiröz, Ritfan, Köyden Huriye. Geçmişten Günümüze Bengi, Pamukçu Bengi Gençlik Spor Kulübü, 2011 (vcd).
Demirsipahi, Cemil. Türk Halk Oyunları, Ankara, 1975.
Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Türk Halk Oyunları Bölümü. Yörüklerde Oyun Geleneği, 2009 (vcd).
Eğilmez, Mesude. Gelenekten Geleceğe Halk Oyunları, Ankara: Ütopya Yayınevi, 2006.
Eğilmez, Mesude. Karesi’den Günümüze Öyküleriyle Balıkesir Türküleri, Balıkesir: İnce Ofset Matbaacılık, 2002.
Eğilmez, Mesude. Assuva’nın Çocukları, 2000 (vcd).
Eğilmez, Mesude. Balıkesir Yöresi Halk Oyunları (tarih belirtilmemiş), (vcd).
Ekici, Metin, Fedakar Selami, Fedakar Pınar Dönmez, Tutu Sıtkı Bahadır, Gültekin Mustafa, Ertural Neslihan, Yılmaz Betül Havva, Somut Olmayan Kültürel Miras Barana, İzmir: Egetan Yayınları, 2011.
Erol, Kübra İrkil. Balıkesir Merkez İlçe Manav Köyleri Halk Edebiyatı ve Folklor Derlemeleri, Balıkesir Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2014.
50. Yılda Balıkesir. Balıkesir Ticaret Odası Yayını, 1973, s. 207-213.
Gazimihal, Mahmut Ragıp. Türk Halk Oyunları Kataloğu-1, (Baskıya Hazırlayan: Nail Tan ve Ahmet Çakır), 1991.
Gazimihal, Mahmut Ragıp. Bengi Oyunu, Türk Folklor Araştırmaları, 1. cilt, 22. sayı:5, 1951.
Hoşsu, Mustafa, Dikmen Toygun, Altınay F. Reyhan ve Yaltırık Hüseyin, Bigadiç Yöresi Müzik Folkloru Derleme Gezisi 1, Bigadiç Kaymakamlığı ve Bigadiç Belediyesi Dergisi, Sayı: 9, 1999, s. 41-46.
Hoşsu, Mustafa, Dikmen Toygun, Altınay F. Reyhan ve Yaltırık Hüseyin, Balıkesir/Bigadiç Halk Bilimi ve Halk Müziği Derleme Çalışması-Bigadiç Yöresi Folklorundan Örnekler 1, 2000 (vcd).
İvgin, Hayrettin. Atatürk’ün Sevdiği Bir Halk Oyunu: Balıkesir Pamukçu Bengisi, I. Uluslararası Atatürk ve Türk Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri (6-7 Ekim 2000), Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Yayın No: 2653, 2001, s. 139-148.
Kaplan, Oğuz. Balıkesir Yöresi Halk Oyunları ve Çalgıları, Önce Körfez Gazetesi, 13 Şubat 2015.
Kaplan, Oğuz. Balıkesir Kongurca Köyü Tahtacı Halk Oyunları ve Düğün Gelenekleri, 2005.
Kaplan, Oğuz. Doğruca “İlçelerin Kültürel Dokusu” Programları, 2005 (vcd).
Kaplan, Oğuz. Balıkesir Yöresi Halk Oyunları Ezgileri, 2000. (teyp kaseti).
Kaplan, Oğuz. Balıkesir Yöresi Halk Oyunları Repertuarı, 2000 (video kaseti).
Karabulut, Murat. Balıkesir-Pamukçu Kasabası Halk Müziği ve Oyunları, Türk Folklorundan Derlemeler, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 1989, s. 167-175.
Karagöz, Berkan. Balıkesir Yöresi Erkek Oyunları, Balıkesir Bülteni Dergisi, Ocak-Şubat 2017, s. 60-61-62.
Karagöz, Berkan. Balıkesir Yöresi Kadın Oyunları, Balıkesir Bülteni Dergisi, Mart-Nisan 2017, s. 80-81.
Mersinoğulları, Türkan. Balıkesir Halk Dansları ve Kıyafetleri, Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, Sayı: 301, Ağustos 1974, s. 7054-7056.
Milliyet Gazetesi Arşivi
Mirzaoğlu, Gülay. Bir Kahramanlık Dansı: Balıkesir Bengisi, Türkbilig Dergisi, Sayı: 7, 2004, s. 101-108.
Mirzaoğlu, Gülay. Zeybek Dansları Coğrafyası ve Sosyokültürel Bağlamında Balıkesir Bengisi Üzerine Yapısal ve İşlevsel Bir Çözümleme, II. Balıkesir Kültür Araştırmaları Sempozyumu, 2000.
Olu, Fatma Bıldır. Dursunbey Yöresi Halk Edebiyatı ve Halk Bilimi Ürünleri, Dursunbey Belediyesi Yayınları, 2010.
Önaktan, Cenap ve Savcı Kemal. Türk Milli Oyunları, İstanbul 1955.
Önder, Mehmet, Atatürk’ün Yurt Gezileri, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1998, “Balıkesir” maddesi.
Örentürk, Mete. Balıkesir Yöresi Oyun Derleme Notları.
Özdemir, Zekeriya. Bigadiç Müzik Folkloru Derleme Çalışması, Bigadiç Kaymakamlığı ve Bigadiç Belediyesi Dergisi, Sayı: 10, 2000, s. 41-46.
Özdemir, Zekeriya. Bengi ve Kaplıca Diyarı Pamukçu, Ankara: Tisamat Basım, 1997.
Özer, Kemal. Balıkesir ve Çevrelerindeki Zeybek Oyunları ve Eski Kıyafetler, Türk Dili Gazetesi, 8 Temmuz 1958.
Özer, Kemal. Balıkesir Yörük ve Çetmi Türküleri, 1948.
Özer, Kemal. Kalkan Oyunları, Kaynak Dergisi, 2. yıl 24. sayı, 1935.
Par, Arif Hikmet. Balıkesir Bengisi, Kaynak Dergisi (Yeni Seri) 1.yıl 3.sayı 7/1948.
Salman, Mustafa. Öz Ses ve Zevk Kaynaklarımız, Balıkesir Halkevi Yayını, 1937.
Su, Ruhi. Türk Halk Oyunları, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 2000. (5 oyun ezgisi).
Teber, Nilüfer. Balıkesir İli , Edremit İlçesi, Mehmet Alan Köyü Düğün Adetleri, Türk Musikisi Devlet Konservatuarı, Türk Halk Oyunları Bölümü, 2000, http://www.kutuphane.itu.edu.tr/ (İlknur Demirbağ)
Tebiş, Cansevil. Balıkesir Türkülerinde İlçelere Göre Ritmik Yapı, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 11, Sayı: 20, 2008, s. 125-133.
T.C. Balıkesir Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. Balıkesir Kültür ve Sanat Yıllığı, Balıkesir, 2011.
T.C. Balıkesir Valiliği, Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. Yılında Balıkesir, Ankara: TŞOF Plaka Matbaa, 1999.
T.C. Balıkesir Valiliği.Balıkesir Yöresel Halk Oyunları Şenliği, 2010 (vcd).
T.C. Balıkesir Valiliği, Balıkesir Yöresel Halk Oyunları Yarışması, 2007 (vcd).
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. Türk Halk Oyunları Balıkesir Yöresi (Erkek Oyunları), Ankara, 2012.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. Türk Halk Oyunları Balıkesir Yöresi (Kadın Oyunları), Ankara, 2012.
TRT Balıkesir Repertuarı (61 türkü +14 kırık hava + 4 uzun hava=79 ezgi).
Turhan,Salih. “Balıkesir Sözlü ve Sözsüz Oyun Havaları”, Halk Müziğimizde Oyun ve Saz Havaları, Cilt 1, 2007 (e-kitap).
Yapı Kredi Türk Halk Danslarını Yaşatma ve Yayma Tesisi “Balıkesir” Kaydı, 1960’lar (video kaset).
Yurt Ansiklopedisi “Balıkesir” maddesi, 1982.
1967 Balıkesir İl Yıllığı.
1973 Balıkesir İl Yıllığı.
1999 Balıkesir İl Yıllığı.
Etnoğrafya-Tarih:
Abdülmecit Mutaf, Salnamelere Göre Karesi (1847-1922), Balıkesir: Zağnos Vakfı Yayını, 2003.
Aydın Ayhan, Balıkesir’in Kimliği-1, Balıkesir Belediyesi Yayınları, 2011.
Cahit Çepnioğlu, Oğuz Çepni Boyu, İstanbul: Yazın Basım Yayın, 2014.
Faruk Sümer, Oğuzlar (Türkmenler) Tarihleri- Boy Teşkilatları- Destanları, İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, 1999.
166 Numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu Defteri, (937/1530), Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın No: 27, 1995.
Berkan Karagöz’ün Balıkesir Yöresi Halk Oyunları adlı kitap çalışması yayımlanmıştır. Kitap sitelerinden temin edebilirsiniz.
